Sau 1 năm điều trị căn bệnh chết người đột quỵ
tai biến mạch máu não, tôi đã sưu tầm và viết cuốn sách “Đột quỵ tai biến mạch
máu não và những bài thuốc dân gian nên biết” – NXB Y Học – 352 – Đội Cấn – Ba Đình
– Hà Nội. Sách bán hết đang bổ sung để tái bản lần thứ nhất. Tôi dã để vào đây
1 bí mật.
Sau bão giông, mưa lâu, ngập lụt, trời lại sáng. Ánh
bình minh ló rạng bên hàng cây tơi tả. Xanh, vẫn xanh, hồng vẫn hồng và những
bước chân lăng xăng như ngày nào tươi trẻ. “Hành động sinh ra thói quen, thói
quen sinh ra tập quán, tập quán sáng tạo ra tiền đồ”. Tuổi già tránh làm điều
gì đột ngột. Thực hiện 3 tránh: tránh ngủ dậy đột ngột; tránh xuống giường đột
ngột; tránh chạy nhảy đột ngột. Từ mấy tháng nay, hành động tự xoa bóp mặt,
chân, tay, vai, cổ... trước khi xuống giường, uống một cốc nước tinh khiết thật
to rửa ruột, khởi động chạy tại chỗ 5-10’, đi bộ nửa cây số, quay trở về với
bài tập “Đạt ma dịch cân kinh” - vẩy tay chữa bệnh. Tôi đã có cả giờ đồng hồ tập
luyện. Với khả năng đạt tới 95 phần trăm sức lực, thầm cảm ơn số phận đã mim cười
với tôi. Cảm ơn trời bao la vẫn một màu xanh thăm thẳm, cảm ơn trái đất không
rung rinh cho bước chân tôi vững vàng, cảm ơn những con người đã thổi vào hồn
tôi niềm tin và tình yêu cuộc sống. Cảm ơn những con người mang nặng nghĩa tình
đồng đội, tình bạn, tình đồng chí và cả những tình thương đồng loại với con người
có căn bệnh khốn khổ này. Cảm ơn các bác sỹ đã tận tình cứu chữa. Cảm ơn các
cháu thanh niên, cả các bậc trung niên, thấy tôi khệnh khạng đã nhường ghế trên
xe BUS. Vi vu trên mảnh đất mùa Thu, phố phường tấp nập, nhà cao tầng lấp ló,
xa xa, những cánh đồng ngoại thành vàng óng lúa thu đang thì thu hoạch. Người
nông dân nín thở mong chờ. Mùa này chắc lại bội thu. Ôi quê tôi mưa thuận gió
hoà cho cuộc đời bớt nỗi truân chuyên.
Rũ bệnh, trở về
đời thường. Phòng chống tái phát sau đột quỵ là nhiệm vụ trọng tâm. Theo đó,
tôi phải kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ và
thay đổi chế độ sống. Các yếu tố nguy cơ quan trọng nhất của đột quỵ là cao
huyết áp, bệnh tim, tiểu đường và hút thuốc lá.
Kiểm tra sức khỏe thường
xuyên:
Bệnh lý tim mạch, cao huyết áp, tiểu
đường, tăng hàm lượng mỡ trong máu cần được theo dõi thường xuyên bởi bác sĩ
chuyên khoa. Các yếu tố nguy cơ này sẽ được giảm bớt một cách tối đa bằng các
thuốc điều trị thích hợp và thay đổi lối sống.
Kiểm soát huyết áp:
Huyết áp ở mức 120/80mmHg là trị số
bình thường. Được gọi là cao huyết áp khi huyết áp cao hơn 140/90 mmHg. Cao
huyết áp là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất của đột quỵ. Nếu không kiểm soát tốt
tình trạng huyết áp, nguy cơ đột quỵ tái phát sẽ rất cao.
Bệnh nhân bị cao huyết áp có nguy cơ
đột quỵ cao gấp 4 – 6 lần so với bệnh nhân có huyết áp bình thường. Cao huyết
áp làm nặng thêm tình trạng xơ vữa mạch máu, gây tăng áp lực lên thành mạch
máu, và có thể làm vỡ mạch máu.
Kiểm soát huyết áp bao gồm chế độ ăn
ít muối, giảm cân, giảm stress, và uống các thuốc thích hợp. Cần lưu ý rằng các
thuốc huyết áp chỉ có tác dụng khi được sử dụng thường xuyên mỗi ngày. Không
nên tự ý ngưng thuốc khi không có ý kiến của bác sĩ. Nếu cao huyết áp được kiểm
soát tốt, sẽ làm giảm được 38% nguy cơ đột quỵ và giảm 40% nguy cơ tử vong gây
ra do đột quỵ.
Bệnh tim:
Là nguy cơ quan trọng thứ hai sau
cao huyết áp, bệnh lý tim nguy hiểm nhất liên quan đến đột quỵ là rung nhĩ.
Rung nhĩ là tình trạng co bóp bất thường của tâm nhĩ trái. Ở bệnh nhân rung
nhĩ, tâm nhĩ trái co bóp nhanh gấp 4 lần so với các buồng tim còn lại. Điều này
dẫn đến sự bất thường của dòng chảy trong cách mạch máu, tạo điều kiện thành
lập các cục huyết khối trong buồng tim và nhanh chóng di chuyển đi nơi khác, có
thể gây tắc nghẽn các mạch máu não.
Sử dụng thuốc kháng đông lâu dài có thể làm giảm 67% nguy cơ gây ra đột quỵ
tái phát của rung nhĩ.
Kháng
đông: Đột quỵ là tình trạng mạch máu nuôi dưỡng não bị ngừng đột
ngột, khiến cho tế bào não hư hại dẫn đến rối loạn chức năng phần cơ thể do
phần não này điều khiển. Mạch máu nuôi dưỡng não bị ngừng có thể do rò rỉ hay
vỡ gây ra đột quỵ do xuất huyết não, gọi nôm na là chảy máu não, tức nhiều máu
trong hộp sọ, chiếm 15% hoặc bởi cục máu đông (huyết khối) làm tắc quá trình
đưa máu đến nuôi dưỡng não gây ra đột quỵ do thiếu máu cục bộ hay nhồi máu não,
trường hợp này chiếm đến 85%. Để kiểm soát đột quỵ, việc kiểm soát cục máu đông
đóng vai trò rất quan trọng.
Cần
kiểm soát cục máu đông:
Cục
máu đông là kết quả của một loạt các hiện tượng xảy ra trong quá trình cầm máu
với 3 giai đoạn chính là: co mạch, kết tập tiểu cầu, đông máu. Cục máu đông
được hình thành trong cơ thể do nhiều nguyên nhân khác nhau và đều để lại hậu
quả nặng nề cho bệnh nhân, thậm chí có thể gây tử vong.
Một
khi đã mắc bệnh tim mạch mạn tính như rung nhĩ, thay van tim cơ học, thuyên tắc
huyết khối tĩnh mạch, nhồi máu cơ tim,… bạn rất dễ gặp phải nguy cơ đột quỵ do
sự xuất hiện của các cục máu đông. Để kiểm soát điều này, bệnh nhân sẽ được bác
sĩ kê toa thuốc kháng đông như warfarin, nhằm ngăn ngừa hình thành các cục máu
đông trong lòng mạch máu gây tắc nghẽn.
Thuốc
kháng đông có hiệu quả rất cao trong việc phòng ngừa tỷ lệ đột quỵ. Tuy nhiên,
không phải lúc nào thuốc cũng đảm bảo tuyệt đối về công dụng của mình. Nguyên
nhân là vì thuốc kháng đông rất dễ bị ảnh hưởng từ thức ăn, mức độ hoạt động
thể lực, các loại thuốc khác… Vì thế, để đảm bảo an toàn, giúp bác sĩ theo sát
được tình hình, bắt buộc bệnh nhân phải thực hiện xét nghiệm máu (đặc biệt là
chỉ số INR trong máu) đều đặn để đảm bảo điều chỉnh liều lượng thuốc điều trị
được chính xác.
Nên
xét nghiệm INR thường xuyên:
INR
- chỉ số bình thường hóa quốc tế (viết tắt của International Normalized Ratio)
được dùng để xác định thời gian máu đông, đặc biệt khi bệnh nhân đang được điều
trị các bệnh mãn tính cần tới liệu pháp kháng đông
Việc
xét nghiệm chỉ số INR cần thực hiện không phải một lần mà nên thường xuyên (lý
tưởng là 1 tuần 1 lần, tối thiểu là 2 tuần 1 lần) với bệnh nhân đang sử dụng
thuốc kháng đông, nhằm giúp bác sĩ nhận ra những thay đổi, có sự điều chỉnh
liều thuốc đúng nhất, nhằm đảm bảo điều trị phù hợp, an toàn và mang lại hiệu
quả. Nếu bệnh nhân có mức INR quá cao, họ sẽ có nguy cơ xuất huyết nội, ngược
lại nếu bệnh nhân có mức INR quá thấp, họ lại có nguy cơ bị cục máu đông, có
thể dẫn đến đột quỵ.
Rung nhĩ: Khi cơ thể khỏe mạnh, nhịp tim ổn định khoảng 60 – 80
nhịp/ phút. Khi xuất hiện tình trạng rối loạn nhịp tim, trong đó buồng nhĩ
đập không đều và hỗn loạn, không đồng bộ với nhịp đập của hai buồng thất thì đó
chính là rung nhĩ. Rung tâm nhĩ có thể nguy hiểm bởi vì nó làm tăng nguy cơ đột
quỵ và suy tim.
Rung nhĩ làm
giảm cung lượng tim và dần dần hình thành huyết khối (cục máu đông) – nguyên
nhân gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Cục máu đông này có thể di chuyển đến
động mạch não gây đột quỵ, hoặc đến động mạch vành gây nhồi máu cơ tim. Bệnh
rung nhĩ là một trong các yếu tố nguy hiểm nhất có thể dẫn đến đột quỵ.
Rung nhĩ là hiện tượng rối loạn nhịp tim thường gặp và thường gây ra những
biến chứng tim mạch nặng nề, bệnh nhân có thể tử vong. Rung nhĩ là nguyên nhân
gây ra khoảng 5% các trường hợp đột quỵ mỗi năm. Bệnh nhân suy tim có kèm theo
rung nhĩ thì tỷ lệ tử vong tăng hơn đến 34%. Tỷ lệ rung nhĩ tăng dần theo tuổi,
trung bình tỷ lệ mới mắc rung nhĩ khoảng 0,1% mỗi năm ở người dưới 40 tuổi
nhưng tăng lên tới 1,5 - 2% ở người trên 80 tuổi.
Tiểu đường:
Khi bệnh nhân có bệnh tiểu đường,
nguy cơ mắc phải đột quỵ sẽ tăng gấp 3 lần. Chế độ ăn phù hợp để tiết chế lượng
đường trong máu, đồng thời sử dụng các thuốc điều chỉnh đường huyết có thể giúp
người bệnh hạn chế tối đa các biến chứng của tiểu đường.
Tăng cholesterol trong máu:
Tăng cholesterol trong máu có thể
dẫn đến tình trạng ứ đọng của cholesterol lên thành của các mạch máu, từ đó tạo
thành các mảng xơ vữa. Kiểm soát tốt hàm lượng cholesterol trong máu bằng chế
độ ăn thích hợp (kiêng mỡ, các loại dầu ăn và các thức ăn giàu cholesterol),
tập thể dục thường xuyên và sử dụng các loại thuốc chuyên biệt có thể làm giảm
nguy cơ đột quỵ.
Ngưng hút thuốc lá:
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng
hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ rất nguy hiểm của đột quỵ. Thuốc lá làm tăng
thêm quá trình xơ vữa mạch máu và các chất gây đông máu (như fibrinogen). Việc
ngưng hút thuốc lá có thể làm giảm rõ rệt nguy cơ đột quỵ tái phát.
Sử dụng thuốc ngừa thai:
Các thuốc ngừa thai, đặc biệt những
loại chứa hàm lượng estrogen cao, có khả năng làm tăng nguy cơ tạo huyết khối.
Bệnh nhân có thể tham khảo với bác sĩ sản khoa để có cách thay đổi phương pháp
ngừa thai khác nếu bệnh nhân có kèm theo các nguy cơ đột quỵ khác.
Giảm stress:
Cuộc sống với nhiều áp lực thường
xuyên làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến đột quỵ. Biết giải tỏa các áp lực
trong công việc, tạo một cuộc sống lành mạnh bên người thân và gia đình có thể
là phương pháp giảm stress hữu hiệu nhất.
Thay đổi chế độ ăn:
Chế độ ăn nhiều chất béo,
cholesterol và muối có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Bác sĩ Mai Duy Tôn cũng
đưa ra lời khuyên là các bệnh nhân cần tuân thủ chế độ ăn hợp lý như sau:
-Tránh ăn quá nhiều chất béo:
Các chất béo, cholesterol có thể làm nặng thêm tình trạng xơ vữa động mạch. Hạn
chế sử dụng các dầu mỡ khi nấu ăn, nên bỏ phần mỡ và da của các loại thịt, dùng
các thức ăn có hàm lượng chất béo, thức ăn chế biến bằng cách nướng hay hấp tốt
hơn chiên xào, không ăn quá 3 quả trứng trong một tuần.
-Giảm muối: ăn quá mặn có thể
làm tăng huyết áp. Không sử dụng muối trên bàn ăn thêm vào thức ăn đã được chế
biến.
-Hạn chế uống rượu:
uống nhiều bia, rượu thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Nên hạn chế
việc sử dụng các loại bia rượu, đặc biệt khi bệnh nhân có tình trạng cao huyết
áp kèm theo.
Giảm
cân:
-Tình trạng béo phì có liên quan đến
các bệnh lý cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường và đột quỵ. Duy trì trọng lượng
vừa phải bằng chế độ ăn hợp lý và tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm nguy
cơ độ quy..
Đột quỵ - Tai bến mạch máu não, căn
bệnh hiểm nghèo, hao tiền tốn của, ví như ngã ngựa trên đường. Hãy đê phòng đột quỵ. Dũng cảm. Nào, ta cùng đứng
dậy!
. Tham khảo: Thu Thủy/VOV online. Ảnh: G+
. Những bài thuốc Y học cổ truyền tiếp theo sẽ
được cập nhật trên các Blog cá nhân của tôi:
http://hungdm1.wordpress.com/
http://hungdm1.wordpress.com/
Có rất nhiều bài thuốc cho cùng một căn bệnh. Lựa chọn bài nào cho phù hợp
cơ địa của mình là quyền cuả mỗi người. Chỉ có điều là sự tư vấn của bác sỹ
(chuyên môn) và sự hỗ trợ của lương y bốc thuốc là rất cần thiết cho tất cả
chúng ta.
Xin trân trọng cảm ơn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét