Nguy hiểm khi lạm dụng thuốc giảm đau paracetamol

 Thuốc giảm đau acetaminophen tại Mỹ. Ảnh: AP© Được VnExpress cung cấp

Chuyên gia dược học Nguyễn Hữu Đức, từng là giảng viên chính bộ môn Dược, Đại học Y dược TP HCM, cho biết paracetamol (còn gọi acetaminophen) là hoạt chất được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận, có tác dụng hạ sốt, giảm đau, ít phản ứng phụ và ít tương tác với các thuốc khác. Hiện có nhiều nhãn hiệu thuốc giảm đau chứa hoạt chất paracetamol. Bác sĩ khuyến cáo người dùng chọn nhãn hiệu thuốc có uy tín, quy cách đóng gói bao bì đạt chuẩn, giúp bảo quản và đảm bảo chất lượng viên thuốc.

"Mặt khác, cần lưu ý hạn sử dụng và dùng theo đúng liều lượng cho phép", bác sĩ Đức nhắc nhở. Người bệnh về gan hay thận nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Ngoài ra, mọi người cần thận trọng khi dùng chung các loại thuốc khác cùng có thành phần paracetamol, tránh nguy cơ dẫn đến quá liều, có thể nguy hiểm tính mạng.

Tháng 8/2021, khi hai F0 điều trị tại nhà bị ngộ độc paracetamol do dùng quá liều, bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Hồi sức Tích cực - Chống độc, Bệnh viện Kiến An, Hải Phòng, khuyến cáo triệu chứng chung của người ngộ độc paracetamol là mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, nôn nhiều; đau bụng hạ sườn bên phải; da vàng, mắt vàng; tê bì, xuất hiện đám mảng bầm tụ máu (xuất huyết) dưới da dù không có tiền sử chấn thương... Nặng hơn là có dấu hiệu rối loạn ý thức như chậm chạp, li bì, hôn mê...

Dược sĩ Tạ Thanh Sơn, tốt nghiệp tiến sĩ tại Viện công nghệ dược sinh học, Đại học Marburg (Đức), nói rằng thuốc giảm đau không phải lúc nào cũng có tác dụng tốt. Uống thuốc giảm đau thường xuyên, không kiểm soát có thể dẫn đến tổn thương gan, thận và nhiều tác dụng phụ khác. Ngoài ra, loại thuốc này có thể khiến bệnh nhân bị phụ thuộc.

Bên cạnh đó, sử dụng thuốc giảm đau vô tội vạ có thể dẫn đến các phản ứng dị ứng, loét dạ dày, các vấn đề về thận, gan hoặc tim mạch... Các chuyên gia ước tính trên 10% trường hợp bệnh nhân có vấn đề về thận và phải lọc máu là do sử dụng thuốc giảm đau không phù hợp. Thậm chí, sử dụng thuốc giảm đau thường xuyên còn gây ra những cơn đau mạn tính, như đau đầu do thuốc giảm đau - được cho là nguyên nhân của hơn 5% tổng số cơn đau đầu.

Dược sĩ Sơn khuyến cáo lưu ý uống thuốc theo đúng chỉ định. Trong mọi trường hợp, không nên thay đổi liều lượng hoặc khoảng cách giữa các liều lượng mà không có bác sĩ tư vấn. "Sử dụng thuốc giảm đau lâu dài nếu nó giảm được ít nhất 1/3 cơn đau của bạn, và hãy thảo luận với bác sĩ điều trị nếu thuốc không giúp kiểm soát hiệu quả cơn đau", dược sĩ Sơn khuyên.

Thay vì lạm dụng thuốc giảm đau, các bác sĩ khuyến cáo mọi người nên ăn uống lành mạnh, biết cách đối phó với căng thẳng, vận động và tập thể dục đầy đủ, duy trì các mối quan hệ xã hội để giảm nguy cơ phụ thuộc thuốc và nâng cao chất lượng cuộc sống

Mỹ Ý  VnExpress