TẦM SOÁT ĐỘT QUỴ

 Thứ năm, 24/11/2022, 14:00 (GMT+7)

Tầm soát đột quỵ giúp phát hiện sớm bất thường ở não

Tầm soát đột quỵ có thể phát hiện các bất thường ở nhu mô não, cục máu đông, chít hẹp hoặc dị dạng mạch máu não… từ sớm.

Sáng 24/11, khoa Nội Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, tiếp nhận hơn 15 trường hợp dưới 50 tuổi đến khám và tầm soát đột quỵ. Người bệnh có các dấu hiệu, yếu tố nguy cơ như thiếu máu não gây đau đầu, chóng mặt, yếu tứ chi, tăng huyết áp, béo phì, đái tháo đường...

Trong đó, một trường hợp có dấu hiệu của cơn đột quỵ thoáng qua (TIA) như yếu liệt tay chân nhẹ, khó nói, mắt nhìn mờ. Các bác sĩ chỉ định chụp MRI 3 Tesla tìm ra các bất thường liên quan ở não, thời gian khởi phát mà người bệnh không tự nhận biết. Dựa vào kết quả, bác sĩ có giải pháp can thiệp điều trị, phòng ngừa đột quỵ xảy ra.

TS.BS Nguyễn Minh Đức, Trưởng khoa Nội Thần kinh cho biết, cứ 4 người trên 25 tuổi sẽ có một người có nguy cơ bị đột quỵ. Thông thường, nguyên nhân đột quỵ do tắc nghẽn mạch máu não chiếm tỷ lệ nhiều hơn vỡ mạch máu, với khoảng 80-85%. Việc chủ động tầm soát giúp giảm 80% nguy cơ xảy ra đột quỵ bất ngờ; có thể kiểm soát và can thiệp kịp thời.

Bác sĩ khám và tư vấn tầm soát đột quỵ cho một phụ nữ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Để tầm soát sớm đột quỵ, chụp cộng hưởng từ (MRI), cắt lớp vi tính (CT) và siêu âm Doppler não giữ vai trò quan trọng. Bác sĩ thăm khám lâm sàng, hỏi tiền sử, tiên lượng bệnh... và cho chỉ định cận lâm sàng cần thiết cho bệnh nhân.

Theo BS.CKII Nguyễn Văn Phúc, Trưởng Đơn vị Hình ảnh học Thần kinh, Trung tâm Chẩn đoán Hình ảnh và Điện quang Can thiệp, kỹ thuật chụp MRI, điển hình là máy MRI 3 Tesla công nghệ cao cho phép thấy rõ cục máu đông, các dị dạng mạch máu, tĩnh mạch, những túi phình mạch máu, các tổn thương u não, viêm não, huyết khối tĩnh mạch... mà những kỹ thuật thông thường không phát hiện. Chụp CT thế hệ mới 768 lát cắt có thể giúp phát hiện, chẩn đoán bệnh từ những tổn thương rất nhỏ, đánh giá các bệnh lý mạch máu, phát hiện tổn thương như xuất huyết não, dị dạng mạch máu não, khối u não bộ...

Ví dụ, khi người bệnh có các túi phình doạ vỡ hoặc các điểm chít hẹp mạch máu não do cục máu đông hay các mảng xơ vữa, bác sĩ can thiệp nhanh chóng giúp tránh nguy cơ đột quỵ.

Bác sĩ chuyên sâu về đột quỵ Đàm Thị Cẩm Linh cho biết thêm, tầm soát đột quỵ còn kiểm tra, đánh giá các yếu tố nguy cơ như bệnh tăng huyết áp, mỡ trong máu, tiểu đường, bệnh van tim, rung nhĩ, hồng cầu liềm... Người bệnh được xét nghiệm đường huyết, công thức đông máu, điện tim, siêu âm tim, siêu âm mạch máu...

Chụp MRI 3 tesla tầm soát đột quỵ từ sớm. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Tùy trường hợp cụ thể sẽ có các chỉ định tầm soát khác nhau, từ cơ bản đến chuyên sâu, nâng cao. Tầm soát đột quỵ cơ bản dành cho người dưới 40 tuổi, không có bệnh nền. Những trường hợp có bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu... sẽ xét nghiệm lipid máu, đường huyết, tầm soát chức năng đông máu, gan, thận, siêu âm tim, siêu âm mạch máu...

Tầm soát đột quỵ nâng cao có thêm chụp MRI, CT não... giúp tìm kiếm các yếu tố nguy cơ hiếm gặp hơn, nghi ngờ nhu mô não có tổn thương, hẹp tắc dị dạng mạch máu não hoặc dành cho bệnh nhân từng bị đột quỵ...

Đột quỵ có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Ngoài yếu tố nguy cơ về tuổi tác, giới tính, chủng tộc..., những yếu tố khác có thể thay đổi được như không dùng rượu, bia, không hút thuốc lá, giữ cân nặng ổn định, siêng tập thể dục thể thao...

                                           Kim Thư VNexpress